Wiele sytuacji z życia publicznego pokazuje, że jako kierowcy nie zdajemy sobie sprawy z uprawnień pojazdów uprzywilejowanych. Ta niewiedza bywa nieraz groźna w skutkach. Dlatego właśnie dobrze jest odpowiedzieć sobie na pytanie, jakie prawa i obowiązki mają specjalnie oznakowane samochody. Na co musimy uważać, spotykając je na drodze?
Definicja
Przede wszystkim należy rozwiać wątpliwości co do tego, czym odznacza się środek transportu, o którym mowa. Przede wszystkim wysyła on sygnały w postaci niebieskich świateł błyskowych. Równocześnie idą one w parze z dźwiękami o zmiennym tonie i włączonymi reflektorami mijania lub drogowymi.
Dodajmy, że do samochodów uprzywilejowanych zaliczają się również te jadące w zorganizowanej kolumnie. Ważne jest jednak to, by na jej początku i końcu znajdowały się samochody wysyłające sygnały świetlne w postaci czerwonego światła błyskowego. Wówczas wszystkie auta znajdujące się pomiędzy tymi z „kogutami” na dachu uważane są za te, które mają na drodze specjalne przywileje.
Prawa kierującego pojazdem uprzywilejowanym
Istnieją sytuacje, w których opisane samochody nie muszą stosować się do przepisów ruchu drogowego. Dotyczy to szczególnie ustaleń w zakresie zatrzymania, postoju i sygnałów drogowych. Kierowcy specjalnie oznakowanych aut muszą jednocześnie zachować szczególną ostrożność w czasie wykonywania manewrów na drodze. Dotyczy to głównie sytuacji, w których pojazd, o którym mowa, uczestniczy w akcji ratowania życia i zdrowia ludzi.
Może również być w drodze do działań związanych z zabezpieczeniem mienia lub pilnowania porządku publicznego. Tym samym w zakres obowiązków opisanych kierowców wlicza się zapewnienie bezpieczeństwa osobom zajmującym kierownicze stanowiska państwowe. Niezależnie od zaistniałej sytuacji zwykły użytkownik drogi musi przygotować się na to, że opisane pojazdy mogą nawet poruszać się „pod prąd” bez stosowania się do ograniczeń prędkości. Możliwe, że kierowcy sterujący nimi będą wyprzedzać w miejscach, gdzie jest to niedozwolone i będą przejeżdżać na czerwonym świetle.
Obowiązki innych uczestników ruchu drogowego
Wszyscy pozostali kierujący będący w ruchu muszą, w obliczu spotkania ze specjalnie oznakowanymi samochodami, ułatwić im przejazd. Należy tego dokonać również poprzez usunięcie się z drogi możliwie najszybciej jak to możliwe.
Nie można też podejmować się wyprzedzania specjalnie oznakowanych aut w obszarze zabudowanym. Zatem przemieszczając się w obrębie miasta, trzeba posłusznie poruszać się za nimi. Niedozwolony jest też wjazd na skrzyżowanie, gdy nie ma na nim warunków do kontynuowania jazdy. To szczególnie ważne w przypadku przejazdu karetki, która może mieć wówczas utrudniony przejazd do osoby potrzebującej pomocy.
Jak powinien postępować kierowca?
Będąc świadkiem przejazdu specjalnie oznakowanych pojazdów, należy zachować się odpowiedzialnie. Każdy kolejny manewr musi być odpowiednio sygnalizowany. Dotyczy to szczególnie tych sytuacji, w których konieczna jest zmiana kierunku jazdy. Zatem zjeżdżając do krawędzi jezdni, trzeba to zasygnalizować kierunkowskazem. Wówczas kierowca będący pod wpływem stresu i jadący z dużą prędkością właściwie odczyta nasze intencje.
Równie ważne jest to, by poruszając się drogami z pasem awaryjnym – pozostawić go wolnym. Przecież jest stworzony właśnie z myślą o służbach niosących pomoc. Dlatego niedopuszczalne jest wykorzystywanie go do wyprzedzania innych uczestników ruchu. W przypadku dróg oddzielonych pasem zieleni bez barier zasada jest prosta. Miejsce wyłączone z użytku pojazdów może być wykorzystane do tego, aby zrobić miejsce służbom. W sytuacji zagrożenia zdrowia i życia jest to wręcz wskazane.
Kolizja i zachowanie pieszych
Warto omówić jeszcze problem stłuczki z samochodem uprzywilejowanym. O czyjej winie orzeka się wówczas najczęściej? Otóż sprawa jest dość złożona i należy wówczas przeanalizować różne zmienne. Dotyczy to zarówno użycia sygnałów świetlnych, jak i dźwiękowych, a także ruchu samochodu cywilnego. Tylko na podstawie tak dokonanej rekonstrukcji wydarzeń można stwierdzić, kto popełnił błąd.
Nie można zapomnieć też o tym, że do przepisów muszą stosować się również niezmotoryzowani użytkownicy drogi. Powinni wiedzieć, że zielone światło będące sygnałem przejścia na drugą stronę nie powinno skłaniać do bezrefleksyjnego dokonania tego ruchu. Samochód wysyłający sygnały świetlne i dźwiękowe ma wówczas pierwszeństwo.
Jak widać, należy poznać wiele wytycznych, które stanowią kodeks postępowania wobec pojazdów uprzywilejowanych. Znając je, uniknie się niebezpieczeństw na drodze i sankcji za niewłaściwe zachowanie.
